Kiedy przedsiębiorca wpisany do CEIDG, będący głównym żywicielem rodziny, odchodzi nagle z tego świata, rodzina staje przed skomplikowanymi, ale kluczowymi pytaniami: „Co dalej z firmą po śmierci męża?”, „Czy żona może kontynuować prowadzenie przedsiębiorstwa?” oraz „Czy możliwe jest, aby żona została zarządcą sukcesyjnym?”.
Te pytania nie są bezpodstawne. W wielu przypadkach to mężowie są zarejestrowanymi właścicielami firm, jednak ich żony, niezależnie od tego, czy formalnie pracują w firmie, czy nie, często odgrywają kluczową rolę w jej funkcjonowaniu.
Jako żona, znasz firmę męża od podszewki. Jesteś świadoma każdego aspektu jej działania, niejednokrotnie przy kuchennym stole omawialiście sprawy firmowe.
Wspierałaś, doradzałaś, a czasami nawet załatwiałaś ważne kwestie biznesowe.
Teraz, w obliczu żałoby, stajesz przed koniecznością szybkiego podejmowania kluczowych decyzji dotyczących przyszłości firmy.
Zapraszam Cię do lektury artykułu, który dostarczy Ci niezbędnych wskazówek i wsparcia.
W razie pytań zapraszam do kontaktu – chętnie odpowiem na Twoje pytania
Kiedy można powołać zarządcę sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy?
Taka sytuacja ma miejsce, gdy przedsiębiorca, wpisany w CEIDG, nie wyznaczył za swojego życia osoby, która przejmie zarządzanie firmą po jego śmierci.
Innymi słowy, zarządcę sukcesyjnego można powołać, gdy zmarły właściciel firmy nie zadbał o to osobiście przed swoją śmiercią.
Kto może powołać zarządcę sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy?
W tym artykule dla uproszczenia nazwałam spadkobiercami osoby, które mogą powołać zarządcę sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy.
W tym artykule szczegółowo wyjaśniam Ci, kim są ci spadkobiercy uprawnieni do powołania zarządcy sukcesyjnego.
Po śmierci przedsiębiorcy, prawo do wyznaczenia zarządcy sukcesyjnego przysługuje:
- małżonkowi przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku lub
- w przypadku braku ogłoszonego testamentu – spadkobiercy ustawowemu przedsiębiorcy, który przyjął spadek albo
- jeżeli został ogłoszony testament – spadkobiercy testamentowemu przedsiębiorcy, który przyjął spadek albo zapisobiercy windykacyjnemu, który przyjął zapis windykacyjny, obejmujący udział w przedsiębiorstwie w spadku.
Innymi słowy, zarządcę sukcesyjnego mogą wyznaczyć małżonek zmarłego przedsiębiorcy lub osoba, która przyjęła spadek albo zapis windykacyjny, dotyczący firmy.
Jeśli zatem jesteś żoną zmarłego przedsiębiorcy – wdową po nim, to już wiesz, że masz prawo powołania zarządcy sukcesyjnego.
W przypadku, gdy formalnie potwierdzono przejęcie spadku – poprzez prawomocne postanowienie sądu, notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, czy europejskie poświadczenie spadkowe – prawo do wyznaczenia zarządcy sukcesyjnego nabywają osoby wymienione w tych dokumentach.
Są to nowi właściciele firmy, którzy otrzymali ją w ramach spadku, tzw. właściciele przedsiębiorstwa w spadku.
Przyjęcie spadku albo zapisu windykacyjnego jako warunek powołania zarządcy sukcesyjnego
Jeśli chcesz wyznaczyć zarządcę sukcesyjnego najpierw musisz formalnie przyjąć spadek albo zapis windykacyjny. Musisz to zrobić w ciągu dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy.
Przyjęcie spadku lub zapisu windykacyjnego wymaga złożenia oficjalnego oświadczenia, przed sądem lub u notariusza.
Możesz złożyć oświadczenie o przyjęciu spadku albo zapisu windykacyjnego u notariusza bezpośrednio przed wyznaczeniem zarządcy sukcesyjnego, co umożliwia załatwienie obu kwestii podczas jednej wizyty.
Zgoda zarządcy sukcesyjnego
Osoba, która ma zostać powołana na zarządcę sukcesyjnego, musi wyrazić swoją zgodę na pełnienie tej roli.
Zgoda ta wymaga formy aktu notarialnego, co oznacza, że kandydat na zarządcę sukcesyjnego powinien osobiście stawić się u notariusza, aby złożyć wymagane oświadczenie.
Zgoda spadkobierców na powołanie zarządcy sukcesyjnego
W tym artykule opowiedziałam Ci, że do powołania zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy, potrzebna jest zgoda osób, które łącznie posiadają więcej niż 85% udziału w przedsiębiorstwie w spadku (włączając osobę powołującą zarządcę).
Notariusz, podczas procedury powoływania zarządcy sukcesyjnego, ustala, kto ma prawo wyrażenia zgody i jaki jest udział tych osób w przedsiębiorstwie, głównie na podstawie złożonych przez nich oświadczeń.
Jaki jest termin na powołanie zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy?
Z tego artykułu dowiedziałaś/dowiedziałeś się, że ustanowienie zarządu sukcesyjnego musi nastąpić w ciągu dwóch miesięcy od śmierci przedsiębiorcy.
Małoletnie dzieci – czy potrzebujesz zgody sądu opiekuńczego na powołanie zarządcy sukcesyjnego?
Często spadkobiercami uprawnionymi do powołania zarządcy sukcesyjnego będą dzieci zmarłego właściciela firmy wpisanej do CEIDG.
W imieniu małoletnich, zarząd majątkiem sprawuje ich ustawowy reprezentant, zazwyczaj drugi z rodziców.
Według Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rodzic nie może bez zezwolenia sądu opiekuńczego podejmować działań wykraczających poza zwykły zarząd majątkiem dziecka, ani wyrażać zgody na ich dokonanie przez dziecko.
Jednak w kontekście zarządu sukcesyjnego, powołanie zarządcy sukcesyjnego oraz wyrażenie zgody na to powołanie w imieniu osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych (np. dziecka zmarłego przedsiębiorcy) nie wymaga zezwolenia sądu opiekuńczego.
Jest to wyjątek od ogólnej zasady, mający na celu ułatwienie i przyspieszenie procesu powołania zarządcy sukcesyjnego.
Procedura powołania zarządcy sukcesyjnego po śmierci przedsiębiorcy
Jeśli po śmierci przedsiębiorcy będziesz chciał/a powołać zarządcę sukcesyjnego, musisz przejść przez kilka ważnych kroków:
- Musisz umówić wizytę u notariusza, na której notariusz sporządzi protokół powołania zarządcy sukcesyjnego.
- Jako osoba powołująca zarządcę musisz podpisać protokół powołania zarządcy sukcesyjnego.
- W protokole zawarte są oświadczenia dotyczące uprawnień do powołania zarządcy, w tym informacje o spadkobiercach i ewentualnych testamentach.
- Twoje oświadczenia przed notariuszem są składane pod rygorem odpowiedzialności karnej. Notariusz pouczy Cię o obowiązkach i konsekwencjach prawnych złożonych oświadczeń.
- Notariusz musi potwierdzić zgodę zarządcy sukcesyjnego na pełnienie tej funkcji oraz osób mających większość udziałów w przedsiębiorstwie (więcej niż 85%). Zgody te mogą być wyrażone wcześniej w formie aktu notarialnego i nie muszą być składane jednocześnie.
- Po sporządzeniu protokołu, notariusz sporządza akt powołania zarządcy sukcesyjnego. Akt zawiera podstawowe dane dotyczące spadkodawcy, zarządcy sukcesyjnego, osoby powołującej zarządcę oraz osób wyrażających zgodę.
- Akt powołania zarządcy sukcesyjnego jest dokumentem urzędowym, ale zarządca sukcesyjny nie musi się nim legitymować przy każdej czynności.
- Informacje o zarządzie sukcesyjnym są wprowadzane do CEIDG i są publicznie dostępne.
Jako małżonek zmarłego przedsiębiorcy, możesz powołać zarządcę sukcesyjnego, a także sam/a zostać zarządcą sukcesyjnym.
Wystarczy, że uzyskasz niezbędne zgody od innych spadkobierców i przejdziesz procedurę powołania u notariusza.
Dziękuje Ci za przeczytanie tego artykułu i zapraszam do lektury kolejnych w temacie zarządu sukcesyjnego
Kinga Stanikowska-Jóźwiak
radca prawny
Zdjęcia Vlada Karpovich i Leeloo Thefirst pochodzą z Pexels
***
Zarząd sukcesyjny przedsiębiorstwem wpisanym do CEIDG – co to jest?
Jakiś czas temu odebrałam telefon od klienta. Rozmowa przebiegła mniej więcej tak:
– Pani Mecenas z moim zdrowiem ostatnio różnie bywa. Ale do sedna. Wie Pani ta moja firma to jednoosobowa działalność gospodarcza, wpisana w CEIDG. Wie Pani, że ten mój biznes jest dochodowy. Utrzymuje cały dom – żonę, córkę na studiach, a i synowi czasem coś skapnie, choć już jest od dawna na swoim. Martwię się, co będzie z żoną i córką jakby nagle mnie zabrakło. Jak mogę zabezpieczyć firmę i rodzinę?
– Przykro mi słyszeć, że z Pana zdrowiem nie najlepiej. Jeśli chodzi o firmę, to proponuję powołać zarządcę sukcesyjnego. To najlepsza opcja.
– A kto to jest ten zarządca sukcesyjny? [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }